Włoski język migowy? Sprawdź, co warto o nim wiedzieć!
Komunikacja z osobami niesłyszącymi czy niedosłyszącymi często wymaga znajomości języka migowego. Niestety, wciąż stosunkowo niewiele osób go zna, choć może być oknem na zupełnie inny sposób porozumiewania się. Włoski język migowy to naprawdę niezwykły system komunikacji, a jeśli myślisz o nauce, podstawy wcale nie są tak trudne, jak mogłoby się wydawać.
Język migowy uczy się inaczej niż mówiony obcy język. My w Belle Parole specjalizujemy się we włoskim mówionym, ale dzisiaj zajmiemy się jego migową odmianą.
– Czy jest uniwersalna?
– A może każdy kraj ma swoją wersję, podobnie jak w przypadku języków fonicznych?
– Od czego właściwie zacząć naukę?
Na te pytania postaramy się odpowiedzieć.
Chcesz się nauczyć języka włoskiego?
Czym jest język migowy?
Język migowy (po angielsku sign language) to pełnoprawny język, który podobnie jak języki mówione, posiada własną gramatykę, składnię, alfabet migowy i zasady tworzenia zdań. Jest to język wizualno-przestrzenny, w którym komunikacja odbywa się za pomocą gestów, mimiki i ruchów ciała, a nie dźwięków. Skuteczność komunikacji zależy od umiejętności obserwacji i zdolności wyrażania myśli za pomocą rąk.
Z języka migowego korzystają przede wszystkim osoby niesłyszące, dla których jest on podstawowym sposobem porozumiewania się z otoczeniem. Jest to właściwie pierwszy język, jaki osoby głuchonieme poznają. W Polsce istotną rolę w edukacji i wsparciu tej społeczności odgrywa Instytut Głuchoniemych, który jest autorem wielu programów nauczania i pracy badawczej w tym zakresie.
Język migowy jest bardzo dużym wsparciem w życiu społecznym dla osób głuchych. W różnych sytuacjach, np. podczas urzędowych spraw, wydarzeń publicznych czy programów telewizyjnych, pomocą służy tłumacz języka migowego, ułatwiając komunikację między osobami słyszącymi a niesłyszącymi.
Wprowadzenie do włoskiego języka migowego
Po włosku język migowy to lingua dei segni (dosłownie „język znaków”).
Pełna nazwa włoskiego języka migowego to Lingua dei Segni Italiana, w skrócie LIS.
Dodatkowo zapamiętaj te zwroty i słownictwo:
- Język migowy (ogólnie) – lingua dei segni.
- Osoba niesłysząca – sordo/sorda.
- Osoba głucha – sordo/sorda (to samo słowo).
- Tłumacz języka migowego – interprete della lingua dei segni.
Włoski język migowy (Lingua dei Segni Italiana – LIS) to naturalny sposób komunikacji wykorzystywany przez społeczność osób niesłyszących i niedosłyszących we Włoszech.
Opiera się on głównie na gestykulacji rąk, ale bardzo ważnym elementem języka migowego włoskiego są także mimika twarzy oraz ruchy warg. Mimika odgrywa istotną rolę w wyrażaniu emocji, intonacji i gramatycznych niuansów. Z kolei ruchy warg często pełnią funkcję wspomagającą, zwłaszcza w sytuacjach, gdy potrzebne jest doprecyzowanie przekazu lub ułatwienie zrozumienia.
LIS, podobnie jak inne języki migowe, nie jest jedynie uproszczonym systemem gestów, ale pełnoprawnym językiem z własną strukturą i regułami gramatycznymi. We Włoszech język migowy odgrywa ważną rolę i jest elementem codzienności osób niesłyszących, a zrozumienie znaczenia poszczególnych słów wymaga uwzględnienia kontekstu i okoliczności, w jakich są używane.
Czy włoski język migowy różni się od polskiego języka migowego?
W Polsce i we Włoszech język migowy pełni taką samą funkcję. Ma ułatwiać komunikację z osobami niesłyszącymi i niedosłyszącymi. Musisz jednak wiedzieć, że tak jak języki mówione są różne, to te migowe też się od siebie różnią.
Co obejmują różnice?
- Słownictwo – te same pojęcia mogą być wyrażane zupełnie innymi znakami.
- Gramatykę – każdy z języków ma własne zasady składni i budowy zdań.
- Strukturę przestrzenną – sposób organizacji przestrzeni w czasie komunikacji może się różnić.
- Kulturę migania – gesty, tempo, a nawet preferowana mimika mogą mieć lokalne cechy.
Osoby znające język migowy jednego kraju często napotykają trudności w porozumieniu się z użytkownikami innego kraju, właśnie z powodu tych różnic. Dlatego pamiętaj!
Języki migowe są tak samo zróżnicowane i bogate jak języki foniczne, a każdy z nich jest głęboko związany z kulturą swojego kraju, czasem zawiera też specyficzne idiomy i odniesienia do lokalnych przedmiotów czy zwyczajów.
Od czego zacząć naukę włoskiego języka migowego?
Od czego zacząć? Naszym zdaniem najlepsza odpowiedź to po prostu zacząć! Przy nauce włoskiego języka migowego możesz pójść tak naprawdę w dwie strony.
Pierwsza furtka, to nauka pod okiem profesjonalistów. Możesz zapisać się na specjalistyczne kursy, prowadzone przez doświadczonych nauczycieli lub native signerów, czyli osób głuchych, dla których LIS jest językiem ojczystym. Kursy takie oferują naukę znaków i gramatyki, ale też wprowadzają w kulturę osób niesłyszących we Włoszech.
Druga furtka to samodzielna nauka języka migowego przy pomocy książek, aplikacji lub materiałów wideo dostępnych online. To ambitne podejście, wymagające dużej dyscypliny. Samodzielna nauka też nie zawsze pozwoli na poprawne opanowanie mimiki czy przestrzennego układu znaków.
Naszym zdaniem dobrym rozwiązaniem jest połączenie obu metod: nauki na kursie i regularnego ćwiczenia w domu, przy czym oczywiście wybór najlepszej drogi zależy od Twoich możliwości i preferencji.
Nauka języka migowego
Nauka włoskiego języka migowego, podobnie jak w przypadku nauki polskiego języka migowego, to proces, który wymaga systematyczności, zaangażowania i praktyki.
W nauce migowego, oprócz przyswajania słownictwa, trzeba nauczyć się myśleć w sposób wizualno-przestrzenny i świadomie wykorzystywać mimikę oraz ekspresję ciała. To zupełnie inna forma komunikacji niż język mówiony, dlatego na początku może wydawać się trudna – zwłaszcza osobom, które nie miały wcześniej kontaktu z żadnym językiem migowym.
Nauka LIS wymaga cierpliwości, regularnych ćwiczeń i otwartości na nowe sposoby wyrażania myśli, ale niektóre podstawowe gesty są stosunkowo łatwe do zapamiętania. Dużym wsparciem są doświadczeni nauczyciele, którzy pokazują, jak poprawnie używać przestrzeni, budować zdania i rozumieć kontekst. To właśnie dzięki nim nauka staje się bardziej naturalna i angażująca.
Jak skutecznie uczyć się włoskiego języka migowego?
Chcesz się nauczyć włoskiego migowego? Przygotowaliśmy kilka wskazówek, które mogą ułatwić Ci naukę.
- Ćwicz gestykulację przed lustrem. Takie regularne ćwiczenia mimiki i gestykulacji pomogą Ci świadomie kontrolować wyraz twarzy i ruchy, które w języku migowym niosą ogromny ładunek znaczeniowy.
- Oglądaj włoskie materiały w LIS. Filmy, vlogi i rozmowy w języku migowym (np. na YouTube) pozwolą Ci zanurzyć się w naturalnym rytmie języka i pomogą nauczyć się rozumienia z kontekstu, nie tylko pojedynczych znaków. Zwróć uwagę na kierunek ruchu rąk i przestrzenne układanie znaków, które często są podstawą poprawnego zrozumienia.
- Nagraj siebie i analizuj swoje miganie. Dzięki temu zobaczysz, co robisz poprawnie, a co wymaga korekty. To świetny sposób na rozwijanie płynności i poprawności w samodzielnej nauce.
- Ucz się całych zwrotów, nie tylko pojedynczych znaków. Język to nie słownik, a system. Zapamiętywanie gotowych fraz i struktur zdań pomoże Ci szybciej zrozumieć gramatykę LIS i skuteczniej się komunikować.
Różnorodność języków migowych
Różnorodność języków migowych jest zaskakująco bogata! Na całym świecie istnieją setki różnych systemów migowych, z których każdy rozwijał się niezależnie, często w powiązaniu z lokalną kulturą i historią społeczności niesłyszących.
Nie ma jednego „uniwersalnego” języka migowego. Włoski, polski, amerykański czy japoński język migowy różnią się od siebie gramatyką, słownictwem i sposobem wyrażania pojęć. Języki migowe to zróżnicowany świat komunikacji wizualnej, który rozwija się niezależnie w różnych społecznościach na całym świecie. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, ich struktura i charakter pozostają w zależności od kulturowego kontekstu danego regionu.
Czy istnieje międzynarodowy język migowy?
Mimo że większość krajów ma swój własny język migowy, to istnieje coś takiego jak Międzynarodowy Język Migowy (International Sign, IS). Jest to uproszczony i mieszany systemem znaków. Używa się go przede wszystkim podczas międzynarodowych spotkań, konferencji lub wydarzeń sportowych.
Nie jest to typowy język migowy z własną gramatyką, raczej odpowiednik oparty na najbardziej rozpoznawalnych znakach z różnych języków migowych, wspierany gestami i mimiką. Choć IS bywa przydatny, jego znajomość nie zastępuje nauki lokalnych języków migowych, które są znacznie bardziej rozwinięte i złożone.
Zastosowanie języka migowego
Zastosowanie języka migowego jest bardzo szerokie i nie ogranicza się tylko do rozmów prywatnych. Język ten wykorzystywany jest chociażby:
- w edukacji (dzieci i młodzieży) – jako język nauczania w szkołach dla osób niesłyszących,
- w mediach – do tłumaczenia wiadomości i programów telewizyjnych,
- w kulturze – podczas spektakli, wydarzeń i festiwali,
- w instytucjach publicznych – do obsługi klientów z pomocą tłumacza migowego.
Język migowy jest bardzo ważny w otaczającym nas świecie. Dzięki temu osoby niesłyszące mają lepszy dostęp do informacji i życia społecznego.
Komunikacja z osobami niesłyszącymi
Komunikacja z osobami niesłyszącymi wymaga otwartości, cierpliwości i świadomości, że nie każdy niesłyszący posługuje się językiem migowym w takim samym zakresie.
Pamiętaj też, że nie chodzi o perfekcyjne miganie. Często wystarczy prosta gestykulacja, zapisanie czegoś na kartce lub skorzystanie z telefonu do pokazania tekstu.
W kontakcie z osobami niesłyszącymi wzrok i mimika są punktem wyjścia komunikacji. Sposób przekazu dostosuj do konkretnego rozmówcy. Warto też mówić wyraźnie, patrząc w twarz rozmówcy, ale bez przesadnej artykulacji. Gdy masz możliwość, zapytaj, w jaki sposób rozmówca chce się komunikować – to wyraz szacunku i najlepszy sposób na porozumienie.
Poznaj Włochy bliżej dzięki nauce w naszej szkole językowej
Język to nie tylko gramatyka i słówka, ale też ludzie, kultura i codzienne życie.
Oferujemy kursy, które skupiają się na praktycznych umiejętnościach – od podstawowej komunikacji w codziennych sytuacjach, przez rozmowy w restauracji, aż po zwiedzanie i załatwianie spraw urzędowych.
Z nami nauczysz się poprawnej wymowy i gramatyki, ale też typowych zwrotów i regionalnych zwyczajów, które pomogą Ci lepiej zrozumieć włoską kulturę. Uczymy realnych sytuacji, dzięki którym łatwiej nawiążesz kontakty i poczujesz się pewnie w każdym włoskim środowisku. Odkryj Włochy razem z nami!
