Włoskie kino od dziesięcioleci zachwyca widzów na całym świecie swoją wyjątkową atmosferą, mistrzowską reżyserią i niezapomnianymi kreacjami aktorskimi. Począwszy od neorealizmu lat 40. i 50. filmy z Italii niezmiennie dostarczają widzom niezapomnianych wrażeń. W czym właściwie tkwi ich urok? Oczywiście w fascynujących historiach, ale także w umiejętności uchwycenia esencji włoskiego stylu życia, kultury i krajobrazu. Wszyscy lektorzy i native speakerzy z Belle Parole uwielbiają włoskie filmy, więc napisanie tego artykułu to była dla nas czysta przyjemność.
Historii kina włoskiego w pigułce
Zanim przejdziemy do tytułów, najpierw trochę historii, bo to przecież przeszłość zbudowała teraźniejszość 😊. Według nas włoska kinematografia ma naprawdę zdumiewającą historię, a sięga ona już początków XX wieku. Pierwsze włoskie produkcje filmowe pojawiły się już w latach 1896-1897, a w 1905 roku powstała pierwsza włoska wytwórnia filmowa. Okres niemego kina przyniósł takie arcydzieła jak „Cabiria” (1914) Giovanniego Pastrone, które wywarły ogromny wpływ na rozwój kinematografii na całym świecie. W latach 20. i 30. XX wieku włoskie kino przeżywało okres rozkwitu, tworząc wiele popularnych komedii i melodramatów.
Po II wojnie światowej narodził się nurt neorealizmu, który zrewolucjonizował kino włoskie i światowe. Filmy takie jak „Rzym, miasto otwarte” (1945) Roberto Rosselliniego czy „Złodzieje rowerów” (1948) Vittorio De Siki ukazywały trudną rzeczywistość powojennych Włoch, wykorzystując naturalne plenery i często nieprofesjonalnych aktorów.
Neorealizm położył podwaliny pod nowoczesne kino autorskie i wywarł ogromny wpływ na twórców na całym świecie. W latach 60. i 70. włoska kinematografia przeżywała swój złoty okres. Ujawniła wówczas światu takich mistrzów jak Federico Fellini, Michelangelo Antonioni czy Pier Paolo Pasolini.
Lata 80. i 90. przyniosły nowe wyzwania dla włoskiego kina, które musiało zmierzyć się z rosnącą konkurencją telewizji i kina hollywoodzkiego. Mimo to, niejeden znany reżyser taki jak Bernardo Bertolucci, Giuseppe Tornatore czy Nanni Moretti nadal tworzył filmy doceniane na arenie międzynarodowej.
Witamy w teraźniejszości! Współczesne kino włoskie przeżywa renesans, o czym świadczą sukcesy takich filmów jak „Wielkie piękno” Paolo Sorrentino czy „Chiamami col tuo nome” Luki Guadagnino. Nowe pokolenie twórców łączy tradycje włoskiej kinematografii z nowoczesnymi środkami wyrazu. Reżyserzy tworzą dzieła, które nadal fascynują widzów na całym świecie. Być może po naszych propozycjach filmowych i Ty staniesz się jednym z oddanych miłośników włoskiej kinematografii i nauki języka włoskiego? Na to liczymy!
Włoskie filmy dramatyczne
Włoskie kino dramatyczne słynie z głębokich, poruszających historii, które dotykają uniwersalnych tematów ludzkiej egzystencji. Reżyserzy tacy jak Federico Fellini, Michelangelo Antonioni czy Luchino Visconti stworzyli dzieła, które na zawsze zmieniły oblicze światowej kinematografii. Ich filmy często łączą w sobie elementy realizmu z poetycką wizją rzeczywistości. Naszym zdaniem, potrafią oni kreować obraz, który na długo pozostaje w pamięci widza.
Dramaty włoskie często poruszają tematy społeczne, rodzinne i egzystencjalne. Jeśli więc szukasz produkcji, które skupiają się na ukazaniu złożoności ludzkich relacji i emocji, to dramat włoski jest dla Ciebie. Filmy te charakteryzują się wyjątkową wrażliwością na detale codziennego życia, mistrzowskim aktorstwem i często zachwycającymi zdjęciami przedstawiającymi włoskie krajobrazy i architekturę. Te filmy wzruszają, skłaniają do refleksji i w trafnie „rysują” portret włoskiego społeczeństwa i kultury.
Przykłady popularnych filmów dramatycznych włoskich
„La dolce vita” („Słodkie życie” 1960) – Kultowy film Federica Felliniego ukazujący dekadencję rzymskiej socjety lat 60.
„Otto e mezzo” („Osiem i pół” 1963) – Surrealistyczne arcydzieło Felliniego o kryzysie twórczym reżysera filmowego.
„Blow-Up” („Powiększenie” 1966) – Thriller psychologiczny Michelangelo Antonioniego o fotografie, który przypadkowo uchwycił morderstwo.
„Il Gattopardo” („Lampart” 1963) – Epicki dramat historyczny Luchino Viscontiego o schyłku sycylijskiej arystokracji.
„Ladri di biciclette” („Złodzieje rowerów” 1948) – Klasyk neorealizmu włoskiego w reżyserii Vittorio De Sica, opowiadający o biednym robotniku poszukującym skradzionego roweru.
„Morte a Venezia” („Śmierć w Wenecji” 1971) – Adaptacja noweli Thomasa Manna w reżyserii Luchino Viscontiego, ukazująca obsesyjną fascynację starzejącego się kompozytora młodym chłopcem.
„Nuovo Cinema Paradiso” (1988) – Nostalgiczna opowieść Giuseppe Tornatore o miłości do kina i dorastaniu na sycylijskiej prowincji.
„La vita è bella” („Życie jest piękne” 1997) – Poruszający dramat Roberto Benigniego o ojcu chroniącym syna przed okrucieństwem obozu koncentracyjnego.
„La grande bellezza” („Wielkie piękno” 2013) – Współczesne arcydzieło Paolo Sorrentino o pisarzu poszukującym sensu życia w Rzymie.
„Chiamami col tuo nome” (2017) – Luca Guadagnino opowiada historię pierwszej miłości nastolatka w pięknych plenerach północnych Włoch.
Włoskie filmy komediowe
Pora się pośmiać! Włoskie komedie, znane jako commedia all’italiana, to bez dwóch zdań fenomen w światowej kinematografii. Charakteryzują się one unikalnym połączeniem humoru, satyry społecznej i często gorzkiej refleksji nad ludzką naturą. Reżyserzy tacy jak Mario Monicelli, Dino Risi czy Ettore Scola stworzyli dzieła, które bawią do łez, jednocześnie skłaniając do głębszej refleksji nad życiem i społeczeństwem. Ale uwaga! Włoskiego poczucia humoru trzeba się nauczyć, podobnie zresztą, jak w przypadku innych kultur😅.
Filmy te słyną z błyskotliwych dialogów, wyrazistych postaci i mistrzowskiej gry aktorskiej takich legend jak Alberto Sordi, Vittorio Gassman czy Ugo Tognazzi. Współczesne włoskie komedie kontynuują tę tradycję, łącząc humor z inteligentną obserwacją współczesnego społeczeństwa włoskiego.
Przykłady popularnych filmów komediowych włoskich
„Divorzio all’italiana” („Rozwód po włosku” 1961) – Satyryczna komedia Pietro Germiego o sycylijskim arystokracie planującym pozbyć się żony.
„Mio Dio, come sono caduta in basso!” („Nieznajomi z pociągu” 1974) – Błyskotliwa komedia Ettore Scoli o przypadkowym spotkaniu dwóch mężczyzn w pociągu.
„Amarcord” (1973) – Nostalgiczna i humorystyczna opowieść Federica Felliniego o dorastaniu w faszystowskich Włoszech.
„I nostri antenati” („Nowy świat” 1966) – Komedia Mario Monicelliego o grupie włoskich imigrantów w Australii.
„Fantozzi” (1975) – Kultowa komedia z Paolą Villagio w roli nieszczęsnego urzędnika.
„Perfetti sconosciuti” („Perfekcyjni nieznajomi” 2016) – Współczesna komedia Paolo Genovese o grupie przyjaciół ujawniających swoje sekrety podczas kolacji.
„Benvenuti al Sud” (2010) – Zabawna historia o uprzedzeniach między północą a południem Włoch.
„Quo Vado?” (2016) – Komedia z Checco Zalone o urzędniku państwowym desperacko trzymającym się swojej posady.
„La piovra” (1984) – Satyryczna komedia o walce z mafią.
„Spaghetti a mezzanotte” (1981) – Lekka komedia o perypetiach miłosnych w Rzymie.
Włoskie filmy o mafii
Jak Włochy, to muszą pojawić się gangsterzy! Z pewnością wiesz, że filmy o mafii stanowią ważny rozdział w historii włoskiej kinematografii. Produkcje te oferują wnikliwe spojrzenie na ten złożony i kontrowersyjny aspekt włoskiego społeczeństwa. Reżyserzy tacy jak Francesco Rosi, Marco Bellocchio czy Matteo Garrone stworzyli dzieła, które imponują swoją intensywnością, a jednoczesnie są waznym głosem w debacie społecznej na temat zorganizowanej przestępczości we Włoszech.
Włoskie filmy o mafii często wykraczają poza stereotypowe przedstawienia gangsterów, a więc coś w stylu „Nie taki gangster straszny, jak go malują🙈”. Prezentują skomplikowane powiązania między przestępczością, polityką i codziennym życiem zwykłych ludzi. Charakteryzują się one realizmem, intensywnymi kreacjami aktorskimi i często ponurą atmosferą, która oddaje mroczną rzeczywistość świata mafii. Te filmy dostarczą Ci wielu ekstremalnych emocji i napięcia. To świadectwo walki włoskiego społeczeństwa z wpływami organizacji przestępczych.
Przykłady popularnych filmów o mafii włoskich
„Salvatore Giuliano” (1962) – Klasyczny film Francesco Rosiego o sycylijskim bandycie i jego powiązaniach z mafią.
„Cento giorni a Palermo” („Sto dni w Palermo” 1984) – Dramat o generale Carlo Alberto Dalla Chiesa i jego walce z mafią na Sycylii.
„Gomorra” („Gomorra” 2008) – Brutalne i realistyczne spojrzenie Matteo Garrone na działalność neapolitańskiej Camorry.
„Il Traditore” („Zdrajca” 2019) – Historia Tommaso Buscetty, pierwszego ważnego członka mafii, który zdecydował się na współpracę z wymiarem sprawiedliwości.
„I cento passi” („Sto kroków” 2000) – Poruszająca historia Peppino Impastato, aktywisty walczącego z mafią na Sycylii.
„Suburra” (2015) – Thriller o powiązaniach między mafią, polityką i Watykanem we współczesnym Rzymie.
„Salvo” (2013) – Nietypowy film o mafijnym zabójcy, który zmienia swoje życie po spotkaniu niewidomej dziewczyny.
„Anime nere” („Czarne dusze” 2014) – Mroczna opowieść o rodzinie uwikłanej w działalność Ndranghety w Kalabrii.
„La piovra” („Ośmiornica” 1984) – Kultowy serial telewizyjny o walce komisarza Cattaniego z mafią.
„Romanzo Criminale” (2005) – Epicka saga o wzlotach i upadkach rzymskiego gangu w latach 70. i 80.
Najlepszy film nieanglojęzyczny – włoskie filmy na Netflix
Netflix – tej platformy nikomu przedstawiać nie trzeba. Jeśli jesteś zwolennikiem Netflixa, to przygotuj kartkę, bo mamy dla Ciebie włoskie perełki dostępne na platformie. Netflix w ostatnich latach stał się ważną platformą dla promocji włoskiego kina na arenie międzynarodowej. Oferuje szeroki wybór filmów, od dramatów po komedie, thrillery i filmy dokumentalne.
Co więcej, wiele z tych produkcji zdobywa uznanie krytyków i widzów, często konkurując o prestiżowe nagrody w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego. To doskonała okazja dla miłośników kina i osób uczących się języka włoskiego z domu do poznania współczesnej kultury Italii poprzez medium filmowe.
Przykłady popularnych filmów nieanglojęzycznych na Netflix włoskich
„Sul più bello” („Na moje szczęście” 2021) – Wzruszający dramat o kobiecie walczącej o prawa pracownicze w powojennych Włoszech.
„La vita bugiarda degli adulti” („Stracone dla świata” 2021) – Poruszająca historia przyjaźni dwóch dziewczynek w neapolitańskiej dzielnicy.
„C’era una volta il crimine” („Był sobie gangster” 2019) – Komediodramat o życiu rzymskiego gangstera.
„Il testimone invisibile” („Niewidzialny świadek” 2018) – Trzymający w napięciu thriller o kobiecie oskarżonej o morderstwo.
„Mi chiamo Francesco Totti” („Nazywam się Francesco Totti” 2020) – Dokumentalny film o legendarnym piłkarzu AS Roma.
„Firebrand” (2020) – Historyczny dramat o Katarzynie Parr, ostatniej żonie Henryka VIII.
„L’incredibile storia dell’Isola delle Rose” („Rose Island” 2020) – Komedia oparta na prawdziwej historii człowieka, który zbudował własną wyspę na Morzu Adriatyckim.
„18 regali” („18 prezentów” 2020) – Wzruszający dramat o matce, która zostawia prezenty dla swojej córki przed śmiercią.
„Ultras” (2020) – Surowy portret neapolitańskich kibiców piłkarskich.
„Padrenostro” (2020) – Dramat o dorastaniu w cieniu terroryzmu we Włoszech lat 70.
Najlepsze filmy włoskie oczami native speakerów z Belle Parole
W naszej szkole języka włoskiego Belle Parole native speakerzy szczególnie polecają trzy fenomenalne filmy. Jednogłośnie uważamy je za obowiązkowe pozycje dla każdego miłośnika włoskiego kina:
„Cinema Paradiso” (1988) – reżyserii Giuseppe Tornatore. To nostalgiczne arcydzieło opowiada historię miłości do kina i dorastania na sycylijskiej prowincji. Film zaczyna się od powrotu głównego bohatera do rodzinnego miasteczka. Piękna muzyka Ennio Morricone, niezapomniane kreacje aktorskie i magiczna atmosfera małego kina tworzą niezwykłe doświadczenie filmowe. Musisz to zobaczyć!
„Życie jest piękne” (1997) – wspomnieliśmy już dzisiaj ten tytuł. To poruszający dramat, w którym główny bohater, grany przez samego reżysera, używa swojej wyobraźni i poczucia humoru, by chronić syna przed okrucieństwem obozu koncentracyjnego podczas II wojny światowej. Film zdobył trzy Oscary i na zawsze pozostaje w pamięci widzów.
„Wielkie piękno” (2013) – Współczesne arcydzieło Paolo Sorrentino to wizualnie oszałamiająca podróż przez Rzym oczami starzejącego się pisarza. Akcja filmu rozgrywa się w wiecznym mieście, ukazując jego dekadencję, piękno i tajemnice. To głęboka refleksja nad życiem, sztuką i poszukiwaniem sensu w chaotycznym świecie.
Włoskie festiwale filmowe
Przy tym temacie koniecznie musimy napomknąć o włoskich festiwalach filmowych. Najbardziej prestiżowym z nich jest Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji. To najstarszy festiwal filmowy na świecie, założony w 1932 roku. Co roku przyciąga on znanych reżyserów i gwiazdy kina z całego świata, prezentując najlepsze filmy włoskie międzynarodowe.
Innym ważnym wydarzeniem jest Festiwal Filmowy w Rzymie, który od 2006 roku stał się ważnym punktem w kalendarzu kinowym. Festiwal ten często gości premiery głośnych produkcji, a jego czerwony dywan jest miejscem, gdzie można zobaczyć największe gwiazdy światowego kina.
Chcesz nauczyć się języka włoskiego?
I to już koniec naszej wspólnej przygody po włoskiej kinematografii. Jednak mamy nadzieję, że nie żegnamy się z Tobą na długo, bo jeśli fascynuje Cię włoska kultura i chciałbyś lepiej zrozumieć filmy w oryginalnej wersji językowej, to nasza szkoła jest idealnym miejscem, by rozpocząć naukę języka włoskiego.
W Belle Parole oferujemy kursy na wszystkich poziomach zaawansowania, prowadzone przez doświadczonych native speakerów i lektorów w Warszawie, Trójmieście i online. Koniecznie sprawdź naszą pełną ofertę i inne wciągajace artykuły na blogu. Do zobaczenia w Belle Parole.